Ik zie, ik zie wat jij niet ziet.

Zie jij wel eens dingen die er niet zijn? Hoor jij wel eens iemand praten terwijl er niemand is? Heb je wel eens het gevoel gehad dat er iets in of op je kruipt terwijl dat helemaal niet zo is? Vast wel een keer. Misschien na iets teveel alcohol. Door het gebruik van drugs. Of misschien omdat je bepaalde medicatie slikt. Gezonder zou zijn als je dit niet kent. Iemand met borderline kan psychotische en dissociatieve verschijnselen vertonen, zonder dat hier alcohol of drugs voor nodig is. Vaak duurt dit maar enkele uren tot dagen: een kortdurende psychose. Er kan dan sprake zijn van wanen, verwardheid en hallucinaties. Hallucinaties kun je weer onderverdelen in bijvoorbeeld stemmen of geluiden horen, dingen zien, ruiken, proeven of voelen. Ik kan je uit ervaring vertellen; het is een vreemd iets. Eén keer heb ik in een stevige psychose gezeten. Dan is het doodeng. Je ziet van alles, je hoort van alles, je voelt je bekeken in je eigen huis, overal voel en zie je ogen, schimmen, etc. Een heel circus in je huis, kwallen over het plafond, spinnen uit de muur, een groot web dat steeds dichter naar je toe komt en je ‘vangt’.. het is heel bizar. En doodeng, want op zo’n moment zit je er volledig in. Je ziet, voelt en hoort die dingen. Voor jou zijn ze echt. Ze bestáán.

Een hallucinatie komt door foutieve informatieverwerking tussen de zintuigen en de hersenen. Als ik naar mezelf kijk, is een belangrijke factor stress. Als ik erg veel stress heb, heel druk in mijn hoofd ben of mezelf voorbij ren en geen rust neem, kan ik psychotische verschijnselen krijgen. Gelukkig zijn ze na die ene heftige psychose niet zo erg meer geweest. Sterker nog; vaak kan ik er nu wel om lachen. Ik hallucineer regelmatig. Ik zie en voel dingen die er helemaal niet zijn. Op zo’n moment kan ik ook tegen mezelf zeggen dat er niets is, dat ik hallucineer. Maar toch blijf ik heel alert. Want érgens geloof je toch dat wat je ziet of voelt er wél is. Omdat het voor mij  nu bekend terrein is en ik vaak dezelfde dingen zie, lach ik mezelf gewoon uit als ik er toch weer ‘ingetrapt ben’. Ik zie het als iets onschuldigs, iets wat gewoon nu bij me hoort. Of ik bang ben om weer in zo’n heftige psychose te vallen die wél eng is? Soms. Maar vooralsnog is het te handelen en bezit ik over een behoorlijke dosis zefspot waardoor ik het luchtig kan houden. En wordt het wel heftig en eng dan is er extra begeleiding binnen de therapie, ondersteunende medicatie of eventueel een (korte) opname.

Naast hallucinaties kun je dus ook last hebben van dissociatieve verschijnselen. Je staat dan als het ware naast de realiteit. Je kunt dan het gevoel hebben dat je er niet helemaal bent. Een leeg gevoel. Je kunt een black out hebben en geen weet hebben van wat je hebt gedaan of hoe je ergens bent gekomen. Net als met hallucineren vind ik dit maar een vreemd iets. Soms snap ik niks van hersenen; wat kunnen die er een zooitje van maken zeg. Neem nou bijvoorbeeld last hebben van wanen: dat je bijvoorbeeld continu het gevoel hebt dat je word achtervolgt. Of dat je denkt dat anderen naar je kijken en je in de gaten houden. Dat je zeker weet dat je bovennatuurlijke krachten hebt. Dat je denkt dat berichten op tv, de radio of internet speciaal voor jou zijn. Dat ze een reden hebben. Dat ze je kunnen helpen bij de missie die je hebt. Dit is toch raar? Ik blijf me in ieder geval verbazen over wat er allemaal in een koppie kan gebeuren.

En toch, mensen die ‘dit hebben’ zijn echt niet gek. Het heeft niets met intelligentie te maken. Sterker nog; ieder van ons heeft kans om ooit in zijn of haar leven een psychose door te maken. Uiteraard loopt de een wel meer risico dan de ander, dit heeft weer te maken met biologische factoren die vooral erfelijk bepaald zijn. Stressfactoren, (traumatische) gebeurtenissen.. het speelt allemaal mee. Daarnaast wil ik ook even benadrukken dat mensen die dit soort verschijnselen hebben, geen ‘gevaarlijke gekken’ zijn. Meestal trekt iemand die hier last van heeft zich terug, en zal anderen er niet mee lastig vallen. Belangrijk vind ik wel: houd het taboe niet in stand. Durf er over te praten: dat zorgt er serieus voor dat klachten verminderen. Ondertussen zie ik vanuit mijn ooghoeken iets vreemds. Wie doet er mee met het spelletje ‘ik zie, ik zie wat jij niet ziet’? Fijne zondag!